woensdag 2 maart 2016

NOSBO-jeugdkampioenschap 2016

Sinds enige jaren wordt het NOSBO-jeugdkampioenschap in de voorjaarsvakantie gespeeld. De laatste jaren ben ik niet wezen kijken, maar voor dit jaar heb ik dat weer gedaan, ook omdat vijf spelers van mijn club, de Matadoren, meespeelden. Het werd een ontluistering.

Tot een jaar of vijf geleden, toen ik zelf deel uit maakte van de organisatie, die onder leiding van Bram Baptist stond, waren we deelnemersaantallen van meer dan 100 gewend (over alle categorieën samen). Nu waren dat er nog geen 50. Het niveau was in het algemeen niet al te hoog, al waren er uitzonderingen: Loek van der Hagen is een groot talent, die als E-speler al kampioen werd bij de D-jeugd, en ook waren er diverse meisjes aanwezig met een aardig niveau, zeker voor meisjes. Wel waren de beste spelers in diverse categorieën niet aanwezig: Jonas en Eelke behoren bij de landelijke top van hun leeftijd en zijn al geplaatst voor het NK. En ook bij de E waren Machteld en Loek niet aanwezig en kozen voor een toernooi in Zwolle. Maar ook in de breedte viel het in het algemeen niet mee, zeker in de jongste categorieën.

Aan het niveau en de kwantiteit van het deelnemersveld kan de NOSBO niet zoveel doen, daarvoor zijn hoofdzakelijk clubs verantwoordelijk. Het is duidelijk dat het niet goed gaat met het jeugdschaken in de NOSBO; deelnemersaantallen bij de Grand-Prixtoernooien lopen terug, uit plaatsen als Coevorden, Emmen, Hoogeveen en Winschoten komen nauwelijks nog spelers. Scepu staat op het punt de jeugdafdeling op te heffen, maar vooral in de stad is het droefenis. De Paardensprong is minder sterk dan een aantal jaren geleden, bij Staunton gebeurt nog wel iets en de Matadoren gaan langzaam maar zeker vooruit, maar er schaken in Groningen nog geen 40 jeugdspelers die aangesloten zijn bij de KNSB. Dat was ooit wel anders.

Maar waar de NOSBO wel iets aan zou kunnen doen is de organisatie van het toernooi zelf. De bond moet het PJK een uitstraling geven dat het het belangrijkste toernooi is van Noord-Nederland. En dat deed de bond helemaal niet (en wellicht ook de jaren ervoor niet).

Allereerst de voorjaarsvakantie. Ik vermoed dat het handiger is om in de herfstvakantie te spelen. Concurrentie van Hoogeveen is er nauwelijks, alleen de echte toppers doen daar aan mee en zouden toch niet aan het PJK meedoen. In de voorjaarsvakantie gaan er meer spelers op (wintersport)vakantie dan in de herfst. In de oudste categorieën was een flink aantal spelers niet aanwezig. Bij de A-jeugd is het al jaren hommeles, dit jaar slechts twee deelnemers, maar dat was een jaar of acht geleden ook al zo. Verder moeten de EFGH-categorieën zo laat mogelijk in het seizoen gespeeld worden en en open gesteld worden voor schoolschakers. Veel cursussen lopen tegen de meivakantie af, logisch is dan om het PJK FGH eind april te houden. De E-categorie kan dan spelen in februari of maart, want het NK is tijdens het paasweekeinde. Wellicht heeft de KNSB bezwaren tegen het toelaten van niet-KNSB leden, maar daar moet je dan maar schijt aan hebben, want het blijkt dat de invoering van deze maatregel, een jaar of vijf geleden, slecht is voor de regionale kampioenschappen.

Dan de uitstraling van het toernooi. Zorg als eerste voor bordnummers bij de borden, publiceer de tussenstanden en indelingen ook ergens centraal, i.p.v. ze alleen op de wedstrijdleiderstafel te leggen, zodat het publiek ook iets kan zien. Bram Baptist heeft een mooi wordprogramma gemaakt voor naamkaartjes, waarom wordt dat niet meer gebruikt? Er was geen live-verslaggeving op internet. Ouders op werk of opa's vinden het best interessant om te kijken hoe hun (klein)zoons/dochters ervoor staan. Voer alle partijen in voor zover mogelijk (erg moeilijk met de soms lelijke handschriften en slechte notatie) en publiceer ze zodat mensen ze kunnen downloaden.
Tegenwoordig heeft internet nog meer mogelijkheden dan vroeger. Waarom geen foto's geplaatst, dat moet toch niet moeilijk zijn? Verder zou je een paar interviewtjes kunnen maken met spelers en/of trainers en die online zetten.
De centrale ruimte leent zich uitstekend voor commentaar. Daar is i.h.a niet heel veel belangstelling voor, maar meestal toch genoeg om het te doen. Je zou ook spelers kunnen vragen om hun partij na te spelen en er iets over te vertellen.
Vroeger kregen de spelers voor een winstpartij in de laatste ronden een lootje. Voor de prijsuitreiking werden dan allerlei (schaak)gerelateerde dingen verloot, altijd een groot succes. Verder kreeg iedereen een herinnering. Voor een gewoon toernooi vind ik dat niet zo nodig, maar voor het toernooi der toernooien moet dat natuurlijk wel. Dit jaar kregen ze een soort sleutelhanger. Prima, maar deel die uit aan de borden, anders vergeet je vele spelers.
Traditie was ook om de winnaars een wisselbeker te geven. Ik heb bekers gezien waar wel 30 namen op stonden. Een mooi overzicht van de geschiedenis van een kampioenschap. Wel is het soms lastig ze terug te krijgen, zeker als de winnaar het jaar erna niet  meedoet. Waar zijn die gebleven en waarom worden die niet meer uitgereikt? Twee staan er al vijf jaar in mijn studeerkamer en de NOSBO heeft er nooit naar gevraagd.

Tenslotte het Denksportcentrum. Ik vind het een aftands gebouw met relatief dure consumpties, een te kleine bar en lelijk meubilair. Het is natuurlijk makkelijk om daar een toernooi te houden, want er is genoeg schaakmateriaal aanwezig. Nadeel is ook de gebrekkige parkeergelegenheid, maar met deze deelnemersaantallen is dat geen bezwaar. Toch denk ik dat het beter is om uit te kijken naar een andere, meer moderne locatie. Sommige wijkcentra zijn geschikt of wellicht een PABO of andere middelbare school.

Om het toernooi beter te organiseren, zijn natuurlijk meer mensen nodig. Nu waren er twee hoofdorganisatoren, bijgestaan door een paar wedstrijdleiders (die niet al te best waren, op notatieplicht werd niet gecontroleerd, toen er een stelling ontstond waarbij misschien een beroep kon worden gedaan op de 50-zetten regel, werd het aantal zetten niet bijgehouden door de wedstrijdleider). In de gouden tijd van het PJK waren er wel meer dan 10 mensen bij het toernooi betrokken. Het is jammer (maar eigenlijk ook schandelijk) dat de kennis en kunde helemaal verloren is gegaan.

Een verslag van het toernooi alsmede de eindstanden is te vinden op www.nosbo.nl